Wirusy zaliczają się do licznej i zróżnicowanej morfologicznie grupy czynników zakaźnych. Te niebezpieczne drobnoustroje powodują poważne, często nieuleczalne choroby, w tym różnego rodzaju infekcje przewodu pokarmowego i oddechowego. To bardzo uproszczone pasożyty, które w celu rozmnażania muszą korzystać z komórek innych organizmów.
W ostatnim czasie świat obiegła informacja o groźnej odmianie wirusa, który pojawił się w Chinach pod koniec 2019r. Każdego dnia media donoszą o rosnącej liczbie zakażonych osób, a także zwiększającej się liczbie ofiar śmiertelnych. Z uwagi na globalną turystykę i handel, koronawirus stanowi niebezpieczeństwo również w innych państwach na świecie, dlatego też Światowa Organizacja Zdrowia WHO ogłosiła stan zagrożenia zdrowia publicznego o znaczeniu międzynarodowym. Czym jest koronawirus, jakie są jego objawy oraz sposoby zapobiegania zarażeniu? O tym w artykule poniżej.
Koronawirus – co to jest
Koronawirusy to nazwa ogólna wirusów z podrodziny Coronavirinae. Są drobnoustrojami wywołującymi różnego rodzaju infekcje układu pokarmowego i oddechowego zarówno u ludzi, jak i zwierząt. Ich nazwa pochodzi od kształtu wirusa, który pod mikroskopem elektronowym swoim wyglądem przypomina koronę. Nosicielami koronawirusa są zazwyczaj ssaki (w tym ludzie) lub ptaki. Trudno wyhodować je w warunkach laboratoryjnych. Wirusem można zarazić się tzw. drogą kropelkową oraz bezpośrednio przez bliski kontakt z osobą chorą lub zarażonym zwierzęciem.
Typowe ludzkie koronawirusy zwykle nie powodują groźnych objawów. Są dość powszechne i niemal każdy miał z nimi kontakt. Istnieją natomiast dwie groźne odmiany koronawirusa: MERS-CoV oraz SARS-CoV. Pierwsza z nich powoduje gorączkę, duszący kaszel oraz zapalenie płuc. Istnieje ryzyko wystąpienia zespołu niewydolności oddechowej, nierzadko ze śmiertelnym skutkiem. Wirus SARS prowadzi z kolei do wysokiej gorączki, biegunki, przeszywających dreszczy, bóli mięśni, a ostatecznie ostrej niewydolności oddechowej.
Koronawirus nCoV-2019
Jednym z ostatnich zagrożeń stał się wirus oznaczony nazwą nCoV-2019, który jest nowym, niezidentyfikowanym wcześniej szczepem. Pierwsze jego przypadki zaobserwowano w grudniu 2019 roku w chińskiej miejscowości Wuhan. Źródłem zakażenia jest prawdopodobnie lokalny targ ryb i owoców morza. Z informacji przekazywanych przez Światową Organizację Zdrowia wynika, że obecny bilans ofiar śmiertelnych koronawirusa na świecie wynosi 2462 (stan na 23 lutego 2020r.). W samych Chinach łączna liczba zainfekowanych osób wzrosła do 77042. W Europie natomiast najwięcej osób zakażonych odnotowano w północnych Włoszech – stwierdzono już ponad 200 przypadków zachorowań i 4 ofiary śmiertelne.
Objawy zarażenia koronawirusem
Objawy infekcji wywołanej przez koronawirus nCoV-2019 są charakterystyczne dla zakażenia dróg oddechowych. U chorego pojawia się zazwyczaj gorączka powyżej 38 stopni Celsjusza, suchy kaszel oraz trudności z oddychaniem. W badaniu RTG klatki piersiowej można zauważyć typowe cechy wirusowego zapalenia płuc z rozlanymi obustronnymi naciekami. Okres wylęgania się wirusa, czyli czasu po którym występują pierwsze objawy, może trwać od 1 do 14 dni. Choć jest mniej niebezpieczny niż w przypadku SARS, to istotne zagrożenie stanowi jego bardzo szybkie tempo rozprzestrzeniania się. Koronawirus znacznie ciężej przebiega w przypadku osób z obniżoną odpornością, szczególnie w podeszłym wieku, dlatego niezwykle istotne jest, aby to właśnie osoby starsze otoczyć szczególną opieką profilaktyczną. Jak tłumaczy Polskie Ministerstwo Zdrowia, jeśli ktoś nie był w Chinach i nie miał kontaktu z osobą, która wróciła z tego kraju, a ma objawy typowe dla grypy, powinien udać się do lekarza pierwszego kontaktu. Z kolei osoby, które wróciły do Polski z Chin mają gorączkę, kaszel i duszności powinny się zgłosić do najbliższego oddziału zakaźnego – ich lista jest opublikowana na stronie Resortu Zdrowia.
Jak wygląda leczenie koronawirusa
Do tej pory nie wynaleziono leku przeciwwirusowego zalecanego do leczenia zakażenia 2019-nCoV, dlatego też chorzy otrzymują leczenie mające na celu złagodzenie objawów. Opieka pacjentów obejmuje wsparcie systemu immunologicznego w walce z infekcją. W niektórych przypadkach zostają zastosowane leki antyretrowirusowe przeciwko zakażeniu HIV. Naukowcy z całego świata szukają skutecznych metod walki z koronawirusem, który wciąż zbiera śmiertelne żniwo.
Koronawirus – jak zapobiegać zakażeniu
Obecnie nie ma szczepionki, która zapobiegłaby zachorowaniu na ten rodzaj wirusa, natomiast WHO poinformowała o trwających pracach nad jej wytworzeniem. Z uwagi jednak na długą procedurę technologiczną będzie gotowa najwcześniej za kilkanaście miesięcy.
Na ten moment skuteczną formą ochrony przed zakażeniem jest przede wszystkim zachowanie podstawowych zasad higieny osobistej. Szczególnie częste mycie rąk wodą z mydłem lub ich dezynfekcja preparatem na bazie alkoholu. Na rynku dostępnych jest wiele produktów zapewniających podstawową higienę skóry dłoni, jednak decydując się na wybór odpowiedniego, warto zwrócić uwagę na kilka cech. Przede wszystkim produkt powinien zawierać minimalne stężenie alkoholu wynoszące 60%. Użycie takiego środka do dezynfekcji rąk zapewnia zabicie znajdującego się na dłoniach wirusa, a także gwarantuje skuteczną ochronę przed bakteriami i grzybami.
W miejscach o dużym natężeniu ruchu powinno się stosować spray do dezynfekcji różnego rodzaju powierzchni. Preparat likwiduje wszelkie bakterie, grzyby i wirusy osłonione (HBV, HCV, HIV) Adeno, Papova, Rota. Ponadto należy pamiętać, aby nie dotykać brudnymi dłońmi ust, oczu oraz nosa. Podczas odruchu kichania czy kasłania zaleca się zakryć nos i usta, najlepiej jednorazową chusteczką higieniczną lub ręcznikiem papierowym, po czym dokładnie umyć bądź zdezynfekować ręce preparatem na bazie alkoholu. Duże znaczenie ma organicznie kontaktu z osobami, które mają objawy grypy lub przeziębienia, unikanie miejsc publicznych oraz dużych skupisk ludzi. Jeśli już jest to konieczne, warto zastosować maseczkę ochronną. Do wyboru są m.in. maseczki twarzowe ochronne z normą P3, posiadające zawór oddechowy ułatwiający wydychanie powietrza. Służą do ochrony dróg oddechowych przed pyłami, dymami, mgłami, aerozolami cząstek stałych i aerozolami ciekłymi. Można również sięgnąć po jednorazowe maseczki ochronne z fliseliny, które posiadają wysoką przepuszczalność powietrza oraz chronią górne drogi oddechowe przed bakteriami i wirusami, smogiem i alergenami.
Jak skutecznie myć ręce. Źródło: Główny Inspektorat Sanitarny
W celu ochrony przed koronawirusem, bezwzględnie nie należy spożywać niedogotowanego mięsa, ryb i owoców morza. Odradza się również odwiedzanie targowisk lub innych miejsc, w których znajdują się żywe lub martwe zwierzęta.
Choć większość zarażenia koronawirusem ma miejsce na terenie Azji, głównie Chin, to niezwykle istotna jest odpowiednia profilaktyka również w naszym rodzimym kraju. Zachowanie należytej higieny osobistej, a w przypadku infekcji szybki kontakt z lekarzem pierwszego kontaktu to podstawa.
Źródła:
– WHO: Coronavirus disease 2019 (COVID-19) Situation Report – 25 https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200214-sitrep-25-covid-19.pdf?sfvrsn=61dda7d_2
– Już cztery ofiary śmiertelne koronawirusa we Włoszech – https://fakty.interia.pl/raporty/raport-koronawirus-chiny/aktualnosci/news-juz-cztery-ofiary-smiertelne-koronawirusa-we-wloszech,nId,4344783
– Ministerstwo Zdrowia: Linia diagnostyczna koronawirusa już w Polsce https://www.gov.pl/web/zdrowie/linia-diagnostyczna-koronawirusa-juz-w-polsce
